Heru Wer (Horus Chú) – Đĩa Mặt trời có cánh và Người bảo vệ Ai Cập
Ban đầu… a, quá nhiều chuyện đã bắt đầu như thế. Chuyện kể rằng, ban đầu chỉ có nước. Sao cơ? Ban đầu tuyệt không có gì. Bạn hãy thử hình dung, nếu có thể.
Bạn có hình dung được không? Thật chứ? Ý tưởng về một cái không có gì khiến cho phần lớn chúng ta bối rối – một sự hỗn mang, nghĩa đen mà nói. Vì vậy ta thay nó bằng nước, điều thiết yếu của sự sống, như ta vẫn biết. Chúng ta giả định rằng ban đầu có nguồn nước Nun mênh mông vô định hình. Tiếp đến là nhiệt và ánh sáng, tất nhiên, trong hình dạng Thần Mặt trời Ra. Ra nói rằng thần nhanh chóng có chín con cháu: Shu và Tefnut, các con của họ là Geb và Nut, và các con của hai người này là Nebet Hut, Set, Aset, Usir và Heru Wer.
Nhưng Heru Wer lại kể một câu chuyện khác.
Tuy nhiên, trước hết hãy thử nhìn một cách khác. Đó là một kiểu tên gì vậy: Heru Wer – Horus Chú? Cứ như thể vị thần này đã chẳng từng có tên cho đến khi đứa cháu Heru được sinh ra.
Ban đầu tên của đứa trẻ có vẻ như để tưởng nhớ người chú đáng kính. Nhưng rồi Heru Sa Aset bước vào trận đánh bất tận với Set và tạo dựng tên tuổi cho mình – nhấn chìm luôn tên của người chú.
Khi người ta nói đến Heru, Heru Wer không chắc họ nói về mình hay về đứa cháu. Thật khó chịu làm sao. Các anh chị của thần tỏa sáng nhờ sự nổi tiếng hay sự đồi bại của mình. Còn Heru Wer thì giấu mình sau bóng của thằng cháu Heru Sa Aset. Phừ!
Mọi thứ đều hỏng cả.
Mà hỏng nhất là câu chuyện về sự sáng thế. Hem Wer cảm thây mình cổ lỗ. Có lẽ thần đã có cuộc sống của một vị thần từ trước, trước khi có thời gian, ở một nơi nào khác không phải Ai Cập. Trái tim thần thuộc về bên kia biển, gần với núi sông, có thể là một vùng đất về phía đông. Một thế giới nào khác.
Nhưng thần đang ở đây – ở thế giới này – và không được một ai để ý. Tefnut phàn nàn không ai coi trọng nàng và đã trút một cơn thịnh nộ khiến Ai Cập héo hắt đến gần chết. Kết cục Tefnut được gọi là người đáng kính nhất. Tehuti phàn nàn bị xem thường, như kẻ ở sau lưng Ra. Thế nhưng Tehuti đã lên con thuyền của Ra – liệu còn có vị trí nào cao hơn thế?
Những cái không phải với họ không gì có thể sánh với việc phải nhờ đến đứa cháu nhăng nhố mới phát sáng dược.
A, Heru Wer xứng đáng được kính trọng. Thần là con chim ưng săn mồi trên sa mạc cát không ngừng thiêu đốt. Thần là con sư tử lẫn vào những cây keo, rồi nhảy ra làm kinh hồn kẻ khinh suất. Thần là ông hoàng của các vị thần, thầm thì dẫn dắt các pharaoh. Thần là cả ba trong một, mang hình con nhân sư.
Heru Wer là bản mặt của bầu trời. Khi thần mở mắt bên phải, mặt trời chiếu chói lọi. Khi thần mở mắt bên trái, mặt trăng tỏa sáng. Heru Wer định liệu về thời gian, không phải Ra. Ra chỉ đi thuyền ngang qua bầu trời. Nhưng Hem Wer đánh tan những cơn bão của Set mà lẽ ra đã có thể móc mắt Ra và phủ mây lên trái đất mãi mãi. Một số người còn nói rằng Heru Wer là Ra-Herakhty – Ra lúc ban ngày, khi thần mạnh mẽ nhất.
Vì vậy khi Set chiêu binh và tuyên bố chiến tranh, Ra đã cầu đến sự trợ giúp của Heru Wer. Thật đúng. Set nói Ra đã già yếu và mình, thần Set hùng mạnh, phải trở thành vua của các thần.
Set luôn luôn là kẻ tinh tướng hách dịch. Hem Wer đã nhanh chóng đến bảo vệ Ra. Bên cạnh đó, Set còn giết anh Usir của thần; Heru Wer muốn được trả thù.
Hem Wer không phải là một kẻ ngốc. Vì vậy thần đến nói với Tehuti cho thần câu thần chú để biến mình thành một đĩa mặt trời có cánh. Thần rọi chiếu lên quân của Set, làm tê liệt mắt và tai chúng. Những người lính bị hủy hoại tưởng kẻ thù đã bao vây mình. Họ xông vào nhau, nện, đâm, chém nhau cho đến khi tất cả đều nằm chết trên cát, mãi về sau vẫn còn vây máu đỏ. Heru Wer lượn lờ trên các thi thể, chờ đợi Set. Nhưng vô ích.
Thế nên Heru Wer trở lại với Ra, và họ cùng đi xuôi theo sông Nile.
Nhưng Set dụng binh rất mưu mô xảo quyệt; thần đã bảo toàn được quân riêng, hãy còn sống. Thần ra lệnh cho chúng biến thành hà mã và cá sấu, và tấn công con thuyền của Ra. Nữ thần hà mã Taweret nhân từ, đi trên hai chân sau với cái bụng chửa, không thể kiểm soát được những con hà mã giả đó. Sobek, thần cá sấu, cũng khập khà khập khiễng như vậy.
Ai có thể đến cứu đây? Heru Wer! Thần đã lường trước được rắc rối; với sự trợ giúp của Tehuti, thần trang bị cho người của Ra những chiếc giáo và xích thần. Họ giết chết những con hà mã và cá sấu.
Set phái đến thêm bọn quân hà mã và cá sấu. Heru Wer giết chết rất nhiều và bắt một số làm tù binh. Sau đó thần trở lại hình đĩa mặt trời và truy đuổi bọn lính còn lại tới sa mạc, ở đó thần giết chết một số tên nữa và bắt sống những tên khác. Set lẩn trốn dưới hình dạng một con rắn, không còn biết xấu xa là gì.
Heru Wer luôn cảnh giác trước việc Set tìm cách quay về. Không ai có thể làm tốt hơn Heru Wer được.
Heru Wer là như vậy đó: người bảo vệ Ai Cập, thần chiến tranh, sức mạnh hậu thuẫn cho tất thảy.
Xem đầy đủ hơn về Thần thoại Ai Cập: >click here<
Thần Thoại Ai Cập – NXB Kim Đồng
Dựa theo: Treasury of Egyptian Mythology
Classic Stories of Gods, Goddesses, monsters & mortals – Donna Jo Napoli
Minh họa: Christina Balit