Lịch Sử Và Giả Định Về Nguồn Gốc Tarot

0 8.454

      – Hình thức đánh bài lần đầu xuất hiện ở Châu Âu khoảng giữa cuối thế kỉ 14 và, dù có nhiều điểm bất đồng, nó hiện hữu trước Tarot ít nhất là 50 năm. Khời nguồn đâu đó tại vùng Tiểu Á, bán đảo thuộc vùng cực Tây của Châu Á nằm giữa Hắc Hải và Địa Trung Hải, trước thế kỉ 13, có thể đây chính là tiền đề và nguồn cảm hứng lấy từ các lá bài của Trung Hoa hoặc Ấn. Vượt qua quân Mamluk, phe quân phiệt nắm giữ quyền lực ờ Ai Cập từ thế kỉ 13 đến 16, những lá bài đã đặt bước chân đầu tiên của mình đến vùng đất Tây Ban Nha hoặc miền Nam nước Ý thông qua con đường giao thương. Nhờ vào sự hỗ trợ của việc du nhập ngẫu nhiên kĩ thuật làm giấy ở thế kỉ 11 đến 13 và kĩ thuật in bằng bản khắc gỗ ở cuối thế kỉ 14, những lá bài sớm xuất hiện khắp Châu Âu. Được gọi lần đầu với naypes hay naibi, cái tên có nhiều khả năng xuất phát từ một thuật ngữ Ả Rập, na’ib, với ý nghĩa “tổng trấn” hay “phó vương”, điều này có lẽ được thể hiện rõ nhất qua hình ảnh 2 kỵ sĩ Mamluk trên các lá mặt. (Một giả thiết khác về mối quan hệ với từ gốc Do thái là nabi hoặc “nhà tiên tri” đã không được thiết lập trừ khi nó ám chỉ đến một nhà tiên tri dưới sự chĩ dẫn của Chúa). Bởi vì những luật cấm của Hồi giáo về việc miêu tả những sinh vật sống, những hình ảnh thường mang tính trừu tượng hơn là chi tiết.

mameluke
Hình ảnh Mameluke (nguồn: http://www.corax.com/)

       – Những bộ như Gậy Polo, Kiếm, Cốc, và Tiền hoặc Vòng Tròn. Ở châu Âu, vì chưa bao giờ nhìn thấy gậy Polo, đã biến chúng thành gậy hoặc vương trượng.

ace-of-swords four-of-polo king-of-cups king-of-swords six-of-swords

(Những lá bài sơ khai, nguồn: Internet)

       – Ở miền Đông nước Ý là nơi mà 22 lá bài “lớn” được thêm vào bộ bài truyền thống như một bộ cố định trong một trò chơi tựa như bài bridge. Không còn tài liệu nào tồn tại để nói cho chúng ta chính xác ở đâu, khi nào, bởi ai, hoặc tại sao những lá bài “lớn” đầu tiên được tạo ra. Tuy nhiên, những lá bài cổ nhất còn tồn tại được biết đến hiện nay có liên quan đến một gia đình cầm quyền ở Milan, Ý.

       – Vào năm 1428, Filippo Visconti, vị Công Tước cuối cùng của dòng họ quyền quý Visconti của Milan đã cưới Maria của nhà Savoy. Trong số những món quà cưới, hoặc cho một dịp kỉ niệm về sau, là một bộ bài tuyệt vời với những lá bài vẽ tay với kích thước rất lớn với cạnh và hoạ tiết được mạ vàng chói sáng. Thêm vào đó, họ đã khắc hoạ đặc biệt thêm một sáng tạo mới – một chuổi của 22 hình ảnh đầy tính hình tượng được biết đến như I Trionfi, những lá chính. Lá Cặp Tình nhân – ‘the Lovers’ trong bộ bài này, được biết đến như Cary – Yale Tarocchi, thể hiện một người đàn ông và phụ nữ nắm tay nhau dưới đỉnh của một màn trướng được chống đỡ bỡi những cánh tay của gia đình nhà Visconti và Savoy.

00 08 17 18

(Ảnh minh hoạ, nguồn: Internet)

        – Về sau một bộ bài khác cũng được tạo ra đánh dấu việc hôn nhân giữa Bianca, con gái hoang của Duke Filippo, và kẻ mới phất lên, Francesco Sforza, một người lính chuyên nghiệp, nhà Sforza được biết như một hy vọng duy nhất để cứu lấy địa vị công tước của gia đình. Những lá bài được biết đến với cái tên Visconti-Sforze Tarot, từ thời điểm này hoặc sớm liền sau đó, đươc tin rằng là một trong những công trình sớm nhất của Bonifacio Bembo, người đã hỗ trợ cho Sforza trong âm mưu trờ thành Công Tước của Milan.

       – Cả trò chơi mới, cách trang trí lộng lẫy, bản vẽ tay, cạnh mạ vàng, tất cả từng dùng để chơi, và xuất xứ với cái tên trionfi, nhưng đến năm 1516 được trở nên biết đến với tarrochi. Thuật ngữ mới xuất hiện có thể liên quan đế một kĩ thuật được gọi là taroccare về thiết kế ấn dấu (tara) thành những dải bằng vàng, như cũng ám chỉ đến một từ Ai Cập Taraqa, với ý nghĩa, “đóng vào”. Tuy nhiên, đây chỉ là cái cuối cùng trong một danh sách dài những ý nghĩa được đề xuất cho tarottarrochi, nhiều ý có liên quan từ một “con đường hoàng gia” Ai Cập, đến Nữ Thần Phật giáo Tara, đến con sông Tarot ở Ý. Thú vị là những hoa văn hình kim cương được khắc vào nền của các lá bài có thể được thấy ở lối tranh vẽ trên tường ở những toà nhà ở Milan, ví dụ, điều này được thấy ở bên ngoài lâu đài Boromeo. Trong toà nhà này, một bích hoạ tuyệt vời (vào khoảng những năm 1440) bao phủ tổng thể một bức tường lớn. Nó miêu tả đàn ông và đàn bà đang chơi tarrochi với nững lá bài với kích cỡ và hình dáng của những bộ bài cổ nhất.

Lịch Sử Và Giả Định Về Nguồn Gốc Tarot 1
visconti-sforza Tarot card (nguồn: Internet)

        – 2 bộ bài được nhắc đến phía trên có những bảo lưu tốt nhất của những đặc trưng cổ của Tarot. Một bộ không hoàn chỉnh về Tarot được tìm thấy ở Thư Viện Quốc Gia ở Pháp đã được quy cho là vua Charles VI của Pháp vào năm 1392 đã thuê Jacquemin Grigonneur để vẽ 3 bộ bài. Tuy nhiên, không có một bằng chứng nói về việc trả tiền này nhằm mục đích nào khác ngoài việc chơi bài, và, trong lúc ấy, những lá bài Tarot hiện có được xác định là được vẽ bởi nghệ sĩ Ferrarese đâu đó giữa những năm 1480 và 1490.

Lịch Sử Và Giả Định Về Nguồn Gốc Tarot 2
Hình ảnh trên các lá bài Pháp Quốc (nguồn: Internet)

       – Sự đề cặp đầu tiên được biết đến về Tarot được tìm thấy vào năm 1442 khi “pare uno de carte da trionfi” (một bộ của những lá bài chính) xuất hiện trong một kho hàng của D’Este estate ở Ferrara. Và vào năm 1450, khi Francesco Sforza, bấy giờ vẫn còn là Công Tước, ra lệnh cho thủ quỹ gửi đến cho ông ta một bộ Tarot. Tuy nhiên. Trong cùng một năm, tại Florence, chính quyền miễn trừ cho trò chơi Trionfi khỏi những trò chơi bảng và lá bài bị cấm, và tiếp tục điều đó trong suốt nhiều năm. Thậm chí có cả những miêu tả về việc Hồng Y giáo chủ chơi bài Tarot. Tuy nhiên, tồn tại ít nhất một tài liệu vào thế kỉ 15 chứa đựng những lời công kích kịch liệt chống lại xúc xích, cờ tây cổ điển và Tarot như “những mưu kế của quỷ”.

       – Trong khi việc tiên tri tồn tại bất diệt, nó dường như thuộc phần trước của lịch sử cho đến thời kì của sự thay đổi tuyệt vời, có thể bởi vì chúng ta cần phải trộn lẫn những yếu tố của cuộc sống trong những điều mới, những cách ngẫu nhiên và mạo hiểm thường không có khả năng xảy ra trong một xã hội ổn định. Những cách cũ về nhận thức và trả lời cho những tai hoạ không còn được sử dụng, và những cách mới lại vẫn chưa được hoà nhập.

Lịch Sử Và Giả Định Về Nguồn Gốc Tarot 3
các lá Tarot đầu tiên (nguồn: Internet)

      – Không có một ám chỉ nào rằng Tarot được tạo ra cho một dạng của tiên tri, nó chỉ từ từ hoà nhập vào theo thời gian, khi những sự kiện ngày mà con người đã tin tưởng suốt hàng thế kỉ dần bị tước bỏ, mang lại những tia sáng ý tưởng mới. Nhặt nhạnh ở bất kì trang lịch sử của thời kì trung cổ châu Âu, và kết thúc vào những năm 1400 với một chương mới được mở ra về sự chuyển đổi đến với thời kì Phục Hưng, nó bắt đầu vào những năm 1450 với phát minh của các doanh nghiệp in ấn. Tarot đầu tiên được xuất hiện trong khoảng thời gian này – đâu đó giữa những năm 1420 và 1440 ở Đông Ý, một vị trí quan trọng của nền văn hoá, tài sản, và học tập. Nó trở thành một sản phẩm không phải thuộc thời trung cổ cũng không phải thời kì Phục Hưng, mặc dù nó được vẽ từ một vài điều báo trước của cái còn lại. Nó là một giai đoạn chuyển tiếp của hai thế hệ theo một dòng chảy khủng khiếp và đầy mâu thuẫn. Đó là chiến tranh, thành công, phát minh, nhà cửa, và sự bay bổng của một nền nghệ thuật mới nổi lên, cùng với một lượng khổng lồ những phát hiện lại từ tri thức của quá khứ.

       – Không có bất kì bằng chứng nào về việc tiên đoán với Tarot vào trước thế kỉ 18, tuy nhiên những lá bài được sử dụng vào thế kỉ 16 ở một trò chơi được gọi là “tarrochi chiếm đoạt”. Ai đó đã chia hay chỉ định những lá bài ứng với từng người (thường là những quý bà quý tộc), và sau đó những dòng thơ đã được sáng tác và gắng những lá bài với tính cách của từng nhân vật. Pietro Aretino, vào 1525, đã viết Le Carte Parlanti (những Lá Bài Biết Nói) đưa ra các ý nghĩa phúng dụ cho vài lá bài Tarot và nói rằng “Chúng gợi mở những bí mật của tự nhiên, lý do của nhiều thứ, và giải thích những nguyên nhân tại sao ngày lại nối tiếp đêm và đêm lại đến ngày”. Năm 1540, Francesco Marcolonio da Forli đã công bố một kĩ thuật tiên tri hay một kiểu sử dụng các lá bài chơi như một công cụ ngẫu nhiên để hướng người hỏi đến với quyển sách viết về tiên tri của ông. Tuy nhiên, những lá bài bản thân chúng vẫn chưa có nghĩa thật sự vào lúc này. Đây có cùng một kĩ thuật sử dụng giống như với tiên tri cổ điển bằng xúc xắc. Với 2 mẩu xúc xắc có thể gieo được 21 cách khác nhau, và 3 xúc xắc có 56 cách hoán vị với nhau, điều này ứng với 21 lá chính cộng với 56 lá phụ.

Lịch Sử Và Giả Định Về Nguồn Gốc Tarot 4
Bìa sách Le Carte Parlanti (nguồn: Internet)

       – Vào năm 1665, John Lenthall ở Luân Đôn đã cho xuất bản một bộ bài 52 lá dự đoán tương lai: “Khi bất cứ người nào khao khát khám phá vận mệnh của mình, hãy để họ với một trong 4 ông vua và chọn câu hỏi nào sẽ hài lòng với họ.” Sau đó họ sẽ đi theo một quá trình phức tạp để xác định vận mệnh của họ. Trong một quyển sách Latin năm 1672 về khoa học huyền bí được viết bởi Schwabergen, tác giả giải thích có những giờ giấc thích hợp và “không có nghi thức tiên tri nào (dù cho bằng những lá bài hay hình thức nào khác) được bảo đảm đi khi thời tiết quá nhiều sương mù, sấm sét, mưa và gió.”

       – Vào năm 1703, người làm bài Samuel Fullwood đã quảng cáo quyển sách “Giải trí và những lá bài Tiên-đoán-tương-lai” trong những bài báo của Luân Đôn. Đây chính là thời điểm, đầu những năm 1700, chúng ta có thể xác định mối liên kết giữa Tarot với tiên tri. Một chuỗi  với 35 lá bài Bologna và những lá bài đánh số dược đánh nhãn với những ý nghĩa dự đoán đơn giản như “hành trình”, “phản bội”, “đàn ông đã kết hôn”, “tình yêu”. Vào năm 1765, Casanova đã viết trong bài báo của ông về một người nông dân nghèo khổ đọc những lá bài mỗi ngày, “đặt chúng xuống theo một hình vuông 25 lá bài”. Goethe, trong tiểu sử của anh ta, Dichtung und Warheit đã nói về cách mà vào mùa thu năm 1770, những lá bài đã cho kết quả thông qua các phiên đọc bài. Cũng như vào 1770, Etteila, trong quyển sách đầu tiên nói về việc dự đoán tương lai với những lá bài chơi với cái tên “les Taraux” trong một danh sách các phương pháp dự đoán tương lai.

Theo “Tarot for yourself”, tham khảo: http://www.corax.com

Rate this post

(5★ | 958 Đánh giá)
TÀI TRỢ

Bạn cũng có thể thích Thêm từ tác giả

Để lại một trả lời