Thần Thoại Bắc Âu – Loki
Các tên khác: Loptr – “không khí”, Hveðrungr – “kẻ gào thét”.
Thần lửa. Loki (Loptr) là con trai của hai người khổng lồ, cha là Fárbautia (Farbautia, “người đánh tàn nhẫn”) và mẹ là Laufey (“đảo cây”)/Nál. Loki có hai người anh em trai là Býleistr và Helblindi.
Loki kết hôn với Sigyn, và là cha của Narfi và (hoặc) Nari, và Váli (đừng nhầm lẫn vớiVáli – con trai của Óðinn và Rindr). Với người khổng lồ Angrboða (“người mang lại đau buồn”), Loki có ba người con: Hel – nữ thần của cái chết, Jörmungandr – con rắn độc ác ở Miðgarðr, và sói khổng lồ Fenrir. Với con ngựa Svaðilfari, Loki sinh ra Sleipnir. Loki đã biến mình thành một con ngựa cái nhử Svaðilfari chạy khỏi người chủ của nó – tên khổng lồ Hrímþurs, để khiến cho tên khổng lồ không hoàn thành việc xây dựng Ásgarðrvà làm hắn thua cuộc.
Loki được biết đến dưới cái tên “kẻ lừa đảo” và “người biến hình”. Trong nhiều dịp khác nhau, Loki đã từng biến hình thành ngựa cái, cá hồi, hải cẩu, ruồi, và cả một bà già. Cho dù sinh ra vốn thuộc loài khổng lồ băng giá, Loki đã cắt máu ăn thề với Óðinn làm anh em và trở thành một thành viên rất quan trọng của nhóm thần Æsir. Loki tượng trưng cho hai mặt của ngọn lửa – ngọn lửa huỷ diệt và ngọn lửa hạnh phúc sưởi ấm cho con người; và cũng như thế, Loki có thể giúp đỡ hoặc làm hại các vị thần.
Chẳng có vị thần nào thích Loki, nhưng Loki vẫn được phép tham dự các buổi tiệc tổ chức ở Ásgarðr vì Óðinn và Loki là anh em. Loki là một vị thần xảo quyệt và có tài xoay sở, thường giúp đỡ Óðinn và các thần khác cho dù thường thì thần lại còn mang đến nhiều rắc rối và khó xử hơn.
Đầu tiên, Loki chỉ là một vị thần ranh mãnh chứ không độc ác. Tuy thế, Loki luôn thích chơi khăm các vị thần và người phàm trần, như khi thần cắt mất mái tóc vàng tuyệt đẹp của Sif.Loki cũng xuất hiện trong Völsunga saga, khi thần giết Ótr – con trai của Hreiðmarr. Óðinn vàHœnir bị giữ làm con tin cho đến khi Loki tìm ra món tiền chuộc để thả hai vị thần bằng cách bắt tên người lùn Andvari phải đưa hết của cải của hắn. Trong Lokasenna, Loki, do không chịu nổi những lời khen của các vị thần dành cho Fimafeng – người hầu cận của Ægir, đã giết chết Fimafeng và bị đuổi ra khỏi buổi tiệc do Ægir tổ chức. Loki sau đó trở lại và nói một loạt những lời thóa mạ các vị thần.
Càng về sau, vai trò của thần càng trở nên đen tối và nham hiểm hơn, tượng trưng cho một thần ác đối đầu với những vị thần tốt Æsir. Thần có liên quan một cách gián tiếp đến cái chết của Baldr. Loki đã lừa Frigg tiết lộ điểm yếu của con trai mình, rồi khiến một người con trai khác của Frigg là Höðr ném nhành cây tầm gửi vào anh trai mình, giết Baldr ngay tức thì. Lokisau đó có lẽ đã cải trang thành mụ khổng lồ Þökk, từ chối khóc than cho Baldr, khiến choBaldr mất cơ hội được trở về trần gian, phải ở lại địa ngục của Hel.
Để trừng phạt Loki, các vị thần trói thần lửa vào ba tảng đá: một ở dưới vai, một ở vùng thắt lưng và một ở dưới đầu gối, trong một cái hang. Nữ thần Skaði đặt một con rắn lên phía trên đầu Loki, nọc đầu từ rắn sẽ nhỏ lên đầu thần, gây ra một sự đau đớn cực độ và những cơn co giật khủng khiếp làm rung chuyển mặt đất. Sigyn – người vợ chung thuỷ của thần, ở lại bên Loki và hứng nọc độc bằng một cái cốc. Sự nghỉ ngơi của Loki không kéo dài lâu, vì Sigyn phải đổ cái chén đi mỗi khi nó đầy, khiến cho nọc độc rắn lại tiếp tục rỏ lên đầu thần.
Tại Ragnarök, Loki sẽ trốn thoát khỏi nơi giam cầm và dẫn đầu cuộc chiến chống lại các vị thần. Loki sẽ giết Heimdallr, nhưng bản thân thần cũng sẽ chết dưới tay Heimdallr.
Snorri so sánh Loki với người anh hùng Hi Lạp Ulysses (Odysseus), vì Loki cũng xảo quyệt và gian trá. Cũng có học giả cho rằng Loki chỉ là một nhân vật phản diện đơn thuần, không phải là thần lửa (do bị nhầm lẫn với thần lửa Logi).
Nguồn bài viết: thanthoaibacau.info