Plantain / Mã Đề
Slan-lus
Plantago sp.
Xuôi: Quả quyết – Bình tĩnh – Khả năng phục hồi
Ngược: Chữa lành – Sức mạnh – Nguồn lực bí ẩn
Mã đề là cây lâu năm nhỏ và khó phát hiện với hơn hai trăm chủng loại trên toàn thế giới. Mã đề lớn (Plantago major) tồn tại qua ba kỉ băng hà ở Anh, nhưng chỉ thực sự bắt đầu phát triển mạnh khi con người đặt những dấu chân cư trú đầu tiên. Ở những vùng cỏ cao nó có thể mọc lên đến 30 cm nhưng ở những đồng cỏ chăn thả nó bám là là sát mặt đất để tránh bị ăn; nó cũng là kẻ thù khó tiêu diệt của các máy cắt cỏ khi có khả năng né tránh những lưỡi dao xuống thấp sát mặt đất nhất.
Lá bài thể hiện hình ảnh Mã đề lớn vào mùa hạ, những cánh hoa mang mũi nhọn gợi nhắc chúng ta về một trong những cái tên phổ biến nhất của nó – đuôi chuột. Ở xa xa là một con đường cũ dẫn đi giữa những hòn đá Callanish ở quần đảo Lewis, Scotland.
Nghĩa xuôi. Mã đề có sức bật cực kì mạnh mẽ. Nếu chọn được lá bài này, nó ngụ ý rằng bạn đang cần phải có phẩm chất tương tự. Mặc dù mã đề khiến những người làm vườn phát điên, họ cũng không thể không ngưỡng mộ sự bền bỉ của nó – cách mà nó nép mình sát đất và không khoan nhượng một ai. Mặc dù đó là điều bạn cần làm, bạn cũng cần có ý thức đúng đắn về sự khác biệt giữa việc làm một “tấm đệm chùi chân” với việc làm một cây mã đề. Nếu bạn cho người khác “dẫm đạp” lên mình, bạn cần phải trở nên quả quyết và bảo vệ ranh giới của mình mạnh mẽ hơn. Nếu bạn biết mình phải đứng trên vùng đất của mình, kể cả khi nó đồng nghĩa với việc đón nhận khó khăn, chỉ trích và bị coi là thấp bé, thì đó chính là lúc bạn hành xử như một cây mã đề đấy.
Hãy nhớ rằng, dù cho bao nhiêu lần bị giày xéo, lá mã đề vẫn giữ được những thành phần dịu nhẹ. Tương tự vậy, dù cho cuộc đời có bão táp phong ba, cuối cùng sự phục hồi thực sự sẽ bước đến bên bạn.
Nghĩa ngược. Khi cuộc sống gặp khó khăn, rất dễ để vướng phải cạm bẫy của việc suy nghĩ theo góc nhìn của một nạn nhân hay một kẻ chịu hy sinh. Chúng ta đều có những câu thần chú cho riêng mình mỗi khi khó khăn nối tiếp nhau kéo đến, và kể cả khi tưởng chừng như việc thoát khỏi vòng luẩn quẩn này là vô vọng. Nếu chọn được lá bài theo chiều ngược, nó có thể là lời gợi ý rằng bạn cần phải hiểu tình huống theo một hướng khác đi. Hãy tưởng tượng rằng những thứ bạn cần đang ở dưới bạn rất sâu – tận trong lòng đất – và tận sâu trong tâm hồn bạn. Thay vì cố đưa tay ra vẫy để cảm thấy “an toàn”, cố tìm một ai hay một thứ gì làm cứu cánh cho bản thân, thì hãy thử một lần ngược lại đưa tay ôm ấp lấy bên trong. Việc lì lợm với mục tiêu sẽ không khiến bạn đến nỗi phải mất vị thế hay tử vong, mà là một nghệ thuật để khơi gợi nguồn lực tiềm ẩn của bản thân. Sự yếu đuối chuyển hóa thành sức mạnh – đó là cách vòng xoay định mệnh vận hành.
LOÀI CÂY CỦA SỰ CHỮA LÀNH
Một trong những cái tên Gaelic của mã đề là “Slan-lus”, có nghĩa là “loài cây của sự chữa lành”, và cái tên này cũng đã cho thấy được nó đã được tôn kính như thế nào với sức mạnh chữa lành mà mình mang lại. Người Māori và thổ dân châu Mỹ gọi nó là “Englishman’s Foot” (Bàn chân của dân Anh) bởi vì nó có xu hướng sinh sôi thịnh vượng mỗi khi người da trắng di cư, và ở Anh, bên cạnh việc được gọi là “Đuôi chuột”, nó còn được biết đến với cái tên “Angel’s Harps” (Đàn hạc của thiên thần) vì khi lá được xé ra ta có thể thấy những tổ hợp có hình dạng như đàn hạc bên trong.
Người Hy Lạp cổ và La Mã đã viết về đặc tính y học của loài cây này, và có lòng tin mạnh mẽ vào năng lực chữa bệnh của loài cây đến nỗi họ tin rằng nó có thể chữa cho những con chó bị điên. Những niềm tin tương tự cũng được đặt vào loài cây bởi những người thổ dân châu Mỹ – những người gọi nó là Snakeweed (Cỏ rắn) vì cho rằng nó có thể chữa được nọc độc rắn chuống. Những nghiên cứu hiện đại đã chứng minh mã đề chứa những hợp chất kháng viêm và kháng khuẩn, những thứ kích thích hệ miễn dịch của sinh vật. Cây cũng chứa chất nhờn, có công dụng làm dịu đường ruột và phần vỏ của hạt mã đề cát (Plantago psyllium) gần đây đã được áp dụng phổ biến vào các chế độ detox.
Lá mã đề chứ chất tannin, có tính co rút và kháng viêm – khiến nó trở thành loại thuốc lý tưởng để đắp trực tiếp lên các vết thương. Ta có thể khơi gợi những đặc tính này của loài cây bằng cách nhai một lá tươi hoặc khô rồi đặt nó ngay lên vùng cần chữa trị. Đó là lý do chẳng có gì là lạ khi nó nhanh chóng được xem là một trong những loại thảo mộc theo tập quán của người Māori và thổ dân châu Mỹ.
Vào thời điểm các loài thảo mộc bắt đầu được những người Hy Lạp và La Mã ghi nhận giai đoạn Druid thời cổ đại; đặc tính chữa trị của mã đề đã rất nổi tiếng. Dân Anglo-Saxon, những người thống nhất những chủng tộc người ở Anh từ trước, nhận ra sức mạnh của loài cây và gọi nó là Weybroed và liệt nó vào nhóm Chín loại thảo mộc bùa chú, cùng với ngải cứu, rau tề tấm, cỏ lồng vực nước, cúc La Mã, tầm ma, hải đường, rau mùi và tiểu hồi.
Những nhà vật lý vùng Myddfai đã dùng mã đề để hút những mảnh vỡ xương và làm thuốc đắp cho các vết thâm, dùng nó kết hợp với kim ngân, hoa hồng trắng và băng phiến làm kem dưỡng da, giúp da dịu khỏi những viêm nhiễm.
Những nhụy mã đề chứa đầy hạt chính đã được thương mại hóa làm thức ăn cho chim nuôi trong khu vực London, và những nhà dược thảo khuyến nghị nên dùng loại hạt này thay thế cho hạt gai. Ngày nay, tinh chất của cây được dùng để trị viêm phế quản và ho vì đặt tính chống co thắt và có thể làm giãn nở cuống phổi. Sự kết hợp của vị chát và chất nhầy khiến nó trở thành loại thuốc lý tưởng chữa ung nhọt, hội chứng ruột kích thích và bệnh trĩ. Nhà dược thảo trứ danh Mrs Grieve đã nói: “Nước sắc mã đề đã được đưa vào hầu hết những liệu pháp chữa trị cổ xưa.” Giờ đây ta đã hiểu tại sao lại thế.
Bộ bài Druid Plant Oracle–