Thần Thoại Hy Lạp – Poséidon Và Các Thần Biển
Ở đáy biển sâu có một cung điện vô cùng đẹp đẽ và tráng lệ. Đó là cung điện của Poséidon, vị thần trị vì, cai quản toàn bộ thế giới biển nước mênh mông bao quanh mặt đất.
Thần Poséidon không phải chỉ ở trong cung điện, thần luôn luôn đi lại, xem xét thế giới của mình cai quản. Và thần cũng phải luôn luôn lên đỉnh Olympe để dự các cuộc họp. Một cỗ xe có bốn con ngựa thần đưa Poséidon đi. Poséidon đứng hoặc ngồi trên xe, tay cầm chiếc định ba (trident), vũ khí do thần Thợ rèn Héphaistos làm ra.
Mọi người rất sợ cây đinh ba trong tay thần Poséidon. Chỉ cần thần quay đầu nó lại, phóng một nhát xuống mặt biển là sóng quẫy lên, rồi lớp lớp dâng cao ngút, sôi réo ầm ầm. Bão tố gào thét quật những con sóng cao ngất vào bờ làm rung chuyển cả mặt đất. Nhưng chỉ cần thần. cầm ngang cây đinh ba hay quay ngược nó lại cho mũi nhọn chĩa lên trời là mặt biển lại yên tĩnh đáng yêu.
Chúng ta cùng ôn lại một chút về lai lịch của Poséidon. Ông là con của Cronos và Rhéa, và là anh ruột của thần Zeus. Sau khi Zeus chiếm được thế giới này, ông đã chia 3 phần thế giới cho 3 anh em ông cai trị. Poséidon giữ phần biển cả mát lành.
Quần tụ xung quanh Poséidon, là lão thần Biển Nérée và các con gái, các thần biển Protée, Glaucos, Titan Okéanos.
1. Những con quỷ biển Telchines
Poséidon rất thân với những con quỷ biển tên là Telchines. Chúng là con của thần Biển Pontos và nữ thần Gaia, xem lại kiến thức về Telchines tại đây. Có người kể rằng chính lũ quỷ biển này đã nuôi nấng Poséidon lúc nhỏ như những Curètes đã nuôi nấng Zeus.
2. Thần Biển Nérée
Xem lại tại đây.
3. Các tiên nữ Néréides
Nérée lấy Doris – một Okéanide làm vợ. Đôi vợ chồng này sinh được 50 người con gái có sắc đẹp nghiêng nước, nghiêng thành gọi bằng cái tên chung là Néréides tức là “những tiên nữ của biển cả, con của lão vương Nérée”. Các nàng thường từ đáy biển sâu đội nước, nổi lên vui chơi trên mặt sóng dập dềnh. Người ta nói, các Néréides này bảo vệ cho những chuyến đi biển của con người được bình yên vô sự, đến nơi đến chốn, để cho mặt biển thuyền bè xuôi ngược đông vui.
Chính trong số các Néréides này, một cô làm thần Poséidon “ra ngẩn vào ngơ” mất mấy năm trời là nàng Amphitrite, một cô khác làm thần Zeus “đứng ngồi không yên” là nàng Thétis mà sau này trở thành vợ của lão vương Pélée và là mẹ của người anh hùng Achille.
4. Vợ của Poséidon
– Telchines có một người em gái tên là Halia, cô nàng “phải lòng” Poséidon. Hai người lấy nhau sinh ra được một người con gái đặt tên là Rhodé.
– Nhưng người vợ chính thức mà Poséidon yêu say đắm là nàng Amphitrite. Amphitrie là một trong 50 người con gái của lão thần biển Nérée. Thường ngày họ rủ nhau lên bờ vui chơi ca hát, không hay biết rằng có một vị thần đã bắt gặp và say sưa ngắm nhìn cảnh đẹp thần tiên ấy. Poséidon đã say mê một tiên nữ đẹp trội hẳn lên, đẹp một cách lạ kỳ khác thường, đó là nàng Amphitrite. Và Poséidon đã tìm cách gặp nàng để giãi bày tâm sự. Nhưng Amphitrite từ chối và trốn biệt, và vì nỗi nhớ mong khắc khoải không nguôi nên cuối cùng Poséidon vẫn tìm được nàng về làm vợ. Amphitrite chung sống với chồng trong cung điện vàng đẹp đẽ dưới biển sâu. Nàng sinh được một con trai đặt tên là Triton.
5. Thần Triton
Triton, tiếc thay chẳng giống mẹ, chẳng xinh đẹp như mẹ chút nào mà lại nửa người nửa rắn và có những hai cái đuôi rắn. Có người lại nói hình thù của Triton rất đáng sợ, mặt người nhưng miệng lại rộng đến mang tai, răng nhọn và dài như răng lợn lòi, hổ báo. Thay vào hai tai là hai cái mang cá lúc nào cũng thở phập phồng. Mình mẩy thì sần sùi như vỏ sò, vỏ ốc. Tay chân là của giống rùa, ba ba. Triton thường cầm trong tay một chiếc vỏ ốc cực lớn. Đó là chiếc tù và như chiếc kèn lệnh mà khi Triton cất tiếng thổi lên là có thể gây ra sóng to gió lớn hoặc có thể dẹp yên mọi sóng gió làm cho mặt biển trở lại cảnh thanh bình. Nhưng Triton chỉ được phép thổi tù và khi có lệnh của thần Poséidon. Những người đi biển mỗi khi nghe thấy tiếng tù và của Triton rúc lên u u, oang… oang… là phải mau mau tìm nơi trú ẩn. Họ coi Triton như một vị thần nhân đức đã báo trước cho họ biết tai họa và họ có thể cầu khấn Triton để Triton truyền đạt nguyện vọng của họ tới thần Poséidon.
Trong cuộc giao tranh giữa các vị thần Olympe với những người Gigantos – Đại khổng lồ, chỉ nghe thấy tiếng tù và của Triton là các tên Gigantos hồn xiêu phách lạc, cắm đầu chạy.
6. Thần biển Protée
Theo một số người thì Protée là con của Poséidon với nữ thần Téthys, còn một số người khác lại bảo Protée là gia nhân của thần Poséidon. Đây là một vị thần già đầu bạc, quê hương ở đảo Pharos gần Ai Cập. Poséidon giao cho Protée chăn nuôi những con hải cẩu, tài sản quý giá của mình. Protée có biệt tài tiên tri, tiên đoán, chẳng những biết việc tương lai mà còn biết tỏ tường cả những việc quá khứ và hiện tại. Nhưng Protée không tốt bụng như lão vương Nérée đầu bạc. Muốn hỏi được Protée phải kiên trì và dũng cảm, phải bất ngờ chộp được Protée. Bị bắt, Protée sẽ biến thành các con vật, muôn hình muôn vẻ như mặt nước có thể biến hóa thành bất cứ con vật gì, hình vẻ gì.
Ngày nay trong văn học một số nước châu Âu để chỉ cái gì khó nắm bắt, hay biến đổi, đa dạng muôn hình muôn vẻ người ta thường ví “Giống như Protée” hay “loại Protée”.
7. Glaucos
Xưa kia vốn là người đánh cá nghèo ở đất Béotie Hy Lạp. Một hôm chàng kéo được một mẻ lưới đầy cá, nhưng lạ thay, lũ cá mà chàng trút xuống trên bờ cỏ cứ quẫy mạnh, và lao hết xuống biển không tài nào ngăn giữ được. Ngạc nhiên trước sự việc lạ lùng đó, Glaucos bứt thử mấy lá cỏ trên bờ đưa lên mũi ngửi và rồi đưa vào miệng nhấm nhấm thử xem chúng có hương vị gì. Nào ngờ đây là thứ cỏ thần do Titan Cronos xưa kia gieo trồng. Vì thế chỉ phút chốc, Glaucos cảm thấy trong người thay đổi khác thường. Chàng ngắm biển say sưa như những người thân yêu nhất. Và rồi chàng nảy ra ý định xuống đáy biển sâu xem thế giới của thần Poséidon xem thế giới thần Poséidon cai quàn kì lạ như thế nào. Thần Okéanos, nữ thần Téthys và các nàng Néréides đón được Glaucos. Họ đã dùng tài năng và quyền thế của mình tẩy trừ chất người trần tục đoản mệnh của Glaucos đi để cho chàng trờ thành một vị thần bất tử. Và thế là Glaucos trở thành một ông già râu tóc lòa xòa như rong rêu biển màu tím sẫm, đặc biệt Glaucos lại mọc ra một cái đuôi như đuôi cá. Glaucos có tài tiên đoán như Nérée và Protée. Chàng rất tốt bụng với những người đi biển, lắng nghe mọi lời cầu nguyện của họ một cách trân trọng và sẵn sàng giúp đỡ họ khi cần thiết.
8. Thần biển Okéanos
Xem lại tại đây.
Giờ đây Okéanos đã thuộc về thế hệ thần già. Mặc dù danh dự và vinh quang kể ra không thua kém gì thần Zeus nhưng quyền cai quản đại dương và sóng nước đã chuyển vào tay Poséidon. Các con trai và gái của thần vẫn được trị vì mọi ngọn nguồn sông suối.
Tổng hợp từ “Thần Thoại Hy Lạp – Nguyễn Văn Khỏa – NXB Văn Học”