Thần Thoại Ai Cập – Chuyện Về Các Thần, Ác Quỷ Và Con Người
Thần Thoại Ai Cập luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho bất kì giới văn chương, nghệ thuật nào, đặc biệt là những lĩnh vực liên quan đến văn hóa, tri thức cổ như Tarot. Vậy nên bạn không thể sử dụng Tarot mà không hiểu gì về Ai Cập một cách đơn giản. Những kiến thức dưới đây chỉ là những kiến thức sơ khởi và đơn giản nhất giúp bạn có cái hình dung toàn diện nhất về Ai Cập. Còn những tri thức sâu sắc hơn, đành nhờ vào lòng tự giác quyết tâm tìm hiểu sâu hơn của bạn ở những nguồn tư liệu hấp dẫn khác!
1. Lịch sử những cái tên Ai Cập
2. Ra, Thần Mặt Trời
3. Nữ Thần Tefnut & Thần Shu
4. Con Mắt Của Thần Ra
5. Sự Xuất Hiện Của Loài Người
6. Sự Hình Thành Thế Giới
7. Pesedjet Vĩ Đại
8. Thần Set Ghen Tức
9. Âm Mưu Của Thần Set
10. Nữ Thần Aset Đi Tìm Chồng
11. Nữ Thần Aset Cứu Chồng
12. Đứa Con Của Nữ Thần Aset
13. Âm Mưu Của Nữ Thần Aset
14. Thần Usir
15. Nữ Thần Nebet Hut
16. Chiến Binh Heru Sa Aset
17. Thần Inpu
18. Nữ Thần Tefnut
19. Sông Nile Vĩ Đại
20. Thần Tehuti
21. Heru Wer
22. Nữ Thần Hut Heru
23. Nữ Thần Sekhmet
24. Nữ Thần Nit
25. Thần Khnum
26. Thần Sobek
27. Nữ Thần Bastet
28. Tang Lễ
29. Thần Imhotep
NIÊN BIỂU VỀ AI CẬP CỔ ĐẠI
CHO ĐẾN TRIỀU ĐẠI CUỐI CÙNG
- KHOẢNG 7000 NĂM TRƯỚC CN
Những người định cư đầu tiên đến sông Nile.
- TỪ 7000 ĐẾN 3900 NĂM TRƯỚC CN
Nhiều ngôi làng mọc lên ở châu thổ sông Nile. Con người săn bất, đánh cá, làm nông nghiệp. Người ta dựng các căn lều bằng bùn để ở. Đồ gốm được trang trí bằng cấc hình minh họa và hoa văn hình học, và thường được sơn phủ, ban đầu với màu trắng và sau với màu dỏ.
- TỪ 3900 ĐẾN 3050 NĂM TRƯỚC CN
Con người đã phát triển các cuộn giấy cói, dụng cụ và vũ khí kim loại, và các đồ trang sức bằng vàng, bạc và đồng. Vải lanh đã được phát triển (các lá buồm tàu thuyền đầu tiên được ghi nhận có từ khoảng 3200 năm trước CN). Nhiều vị thần được thờ phụng ở các địa phương, phần lớn có đầu con vật và thân người.
- TỪ 3050 ĐẾN 2950 NĂM TRƯỚC CN
Giai doạn cổ xưa (Triều đại 0*)
Các chúa làng quần tụ ở Thượng Ai Cập và Hạ Ai Cập. Các vị thần địa phương được thay thế bằng các vị thần chung thuộc Pesedjet Vĩ đại. Nhiêu chiếc bình bằng đá thuộc thời kì này đã được lưu giữ. (Triều dại 0 được phát hiện về sau, sau khi các triều đại khác đã được đánh số, vì vậy nó đơn giản được mang số 0.)
- TỪ NĂM 2950 ĐẾN NĂM 2575 TRƯỚC CN
Thời kì các triều đại ban đầu (Triều đại dầu tiên đến thứ 3).
Giao thương nội địa và ngoại thương phát triển mạnh. Thượng Ai Cập và Hạ Ai Cập thống nhất dưới thời pharaoh Den (2880 năm trước CN).
- TỪ NĂM 2575 ĐẾN NĂM 2125 TRƯỚC CN
Thời Cựu Vương quốc (Triều đại thứ 4 đến thứ 8).
Thời đại của các kim tự tháp. Những kim tự tháp lớn nhất được xây dựng vào khoảng 2500 năm trước CN.
- TỪ NĂM 2125 ĐẾN NĂM 2010 TRƯỚC CN
Thời kì chuyển tiếp đầu tiên (Triều đại thứ 9 đến 11)
Đây là kỉ nguyên liên tiếp xảy ra các cuộc nội chiến về tôn giáo.
- TỪ NĂM 2010 ĐẾN NĂM 1630 TRƯỚC CN
Trung Vương quốc (Triều đại thứ 12 và 13)
Một thời kì thống nhất khác. Khoảng 1800 năm trước CN, người Hyksos từ Tây A di cư đến vùng phía đông châu thổ sông Nile. Người Hyksos mang đến các hoa màu mới và cấc đàn gia súc mới, và đưa ngựa và xe vào. Họ nắm quyền cho đến cuối Triều đại thứ 13, được đánh dấu bằng việc mở ra Thời kì chuyển tiếp thứ hai.
- TỪ NĂM 1630 ĐẾN NĂM 1539 TRƯỚC CN
Thời kì chuyển tiếp thứ hai (Triều đại thứ 14 đến 17)
Một thời kì nội chiến khác.
- TỪ NĂM 1539 ĐẾN NĂM 1069 TRƯỚC CN
Tân Vương quốc (Triều đại thứ 18 đến 20)
Một thời kì thống nhất, trong đó xứ Nubia ở phía nam được tiếp quản.
- TỪ NĂM 1069 ĐẾN NĂM 664 TRƯỚC CN
Thời kì chuyển tiếp thứ ba (Triều đại thứ 21 đến 25)
Một giai đoạn xung đột nội bộ và xâm chiếm lẫn nhau. Triêu đại thứ 22 chịu sự cai trị của người Libya đến từ tây bắc. Tiếp đến người Kushite ở phía tây đến xâm lược và giành quyền cai trị từ tay người Libya. Người Assyria ở vùng Lưỡng Hà nhiều lần đến xâm lược và cuối cùng lật đổ Triều đại thứ 25.
- TỪ NĂM 664 ĐẾN NĂM 332 TRƯỚC CN
Thời kì cuối cùng (Triều đại thứ 26 đến 31)
Ai Cập tái thống nhất dưới thời cai trị của người Assyria và chống lại người Babylon. Người Ba Tư xâm lược một lần, rồi một lần nữa, và ở lại trong 11 năm cuối cùng.
Thần Thoại Ai Cập – NXB Kim Đồng
Dựa theo: Treasury of Egyptian Mythology
Classic Stories of Gods, Goddesses, monsters & mortals – Donna Jo Napoli
Minh họa: Christina Balit